در این نوشته می‌خواهیم مهارتهای یک مدیر را با هم بررسی کنیم. فرقی نمی‌کند که به تازگی مدیر شده باشید و یا سالها تجربه در مدیریت داشته باشید. مدیریت، شامل دانش و مهارت‌هایی است که می‌توان کسب کرد و خبر بهتر آنکه می‌شود این مهارت‌ها را تقویت کرد.
بنابراین اگر شما هم به فکر بهبود مهارتهای مدیریتی و افزایش توان و قدرت مدیریت‌تان هستید، این لیست مهارت‌ها، می‌تواند نقشه راه خوبی باشد.
مهارتهای یک مدیر
- وقتی می‌خواهید کسب‌وکاری را راه‌اندازی یا اداره کنید، باید دانش فنی و تخصصی خوبی نسبت به موضوع داشته باشید.
ممکن است بگویید من که قرار نیست همه کارها را انجام دهم. چه عالی. ایده خوبی است. ولی باز هم باید به میزان کافی در مورد موضوع اصلی کسب‌وکارتان اطلاعات داشته باشید تا اگر خواستید آن را به دیگران واگذار کنید، بتوانید در مورد جزئیاتش صحبت کنید.
- در تعریفی ساده و خودمانی، مدیر، کسی است که بتواند با کمک دیگران و با استفاده از منابع مختلف، برای رسیدن به هدفش برنامه‌ریزی کرده و گام بردارد.
در این تعریف، ارتباط با دیگران یکی از ارکان اصلی است. پس یکی از مهارت‌هایی که حتماً باید در آن حرفهای شوید، برقراری ارتباط با دیگران است.
ما باید بتوانیم ارتباط خوبی با تامین‌کنندگان، شرکاء، همکاران، مشتریان و … برقرار کنیم. حتی اگر بهترین کار را هم ارائه دهیم ولی در ارتباط، ضعیف باشیم، با مشکلاتی جدی مواجه خواهیم بود.
اما قبل از داشتن ارتباطات خوب، باید یک مهارت دیگر را هم داشته باشیم. مهارت شبکه‌سازی. شبکه‌سازی یعنی اینکه من بتوانم با افرادی حرفهای، ارتباط برقرار کنم و آنها را به شبکه ارتباطی خودم اضافه کنم. بنابراین اگر به یک تامین‌کننده دیگر نیاز داشتم، باید بتوانم از لیست و شبکه ارتباطات خودم و یا به واسطه افرادی که می‌شناسم، این فرد جدید را پیدا کنم.
- مدیریت، یعنی توانایی کار کردن با دیگران. بنابراین منِ مدیر باید بتوانم کار تیمی را بلد باشم و به همکارانم هم آموزش دهم.
اگر در یک کنسرت، هر کسی ساز خودش را بدون هماهنگی با بقیه بزند، به جای یک آهنگ زیبا، فقط کمی سر و صدا تولید کرده‌ایم.
- و اما برای داشتن یک تیم خوب، مدیر باید مهارت همدلی را هم بشناسد. خیلی از همدلی‌های ما، سرکوب کردن احساس طرف مقابل‌مان است. اما همدلی، پذیرش و به رسمیت شناختن این احساس بد و همراهی برای عبور از مشکل به‌وجود آمده است. همدلی، زیر مجموعه مهارت «هوش هیجانی» است. سراغش را می‌توانید از آنجا بگیرید!
- یکی از مواردی که در کار حرفهای بسیار مهم است، پایبندی به تعهدات است. هیچکس دوست ندارد با آدم بدقول کار کند.
راستش خیلی از آدم‌های بدقول هم نمی‌خواهند بدقولی کنند ولی معمولاً افراد به ۲ دلیل بدقولی می‌کنند: یکی اینکه تخمین و برآورد درستی از تاریخ انجام کار نداشته‌اند. و دوم اینکه با اینکه کار داشته‌اند و وقت‌شان کم بوده، نتوانسته‌اند به کار جدید، نه بگویند و آن را هم قبول کرده‌اند.
- مدیر، باید توانایی تحمل ابهام را داشته باشد. شرایط کسب‌وکار، به مانند جنگی می‌ماند که از لحظه بعدش خبر نداریم! ساده‌انگاری است اگر تصور کنیم می‌توانیم با برنامه‌ریزی دقیقی، قدم‌به‌قدم کسب‌وکارمان را به پیش ببریم و همه چیز همان‌گونه خواهد شد که در برنامه‌ریزی به آن اشاره کرده‌ایم!
نوسان قیمت‌ها، کمیابی مواد اولیه، ورود رقبای جدید به بازار، تغییر ذائقه و نیاز مشتریان، قوانین جدید، ورود محصولات جایگزین و … از جمله مواردی هستند که فضا را پُر ابهام‌تر و پیش‌بینی شرایط را دشوارتر می‌کنند.
- یکی دیگر از مهارتهای یک مدیر ، توانایی ریسک‌پذیری و تصمیم‌گیری است.
همه ما و در هر لحظه از زندگی‌مان، در حال تصمیم‌گیری بین انتخاب‌های مختلف قرار داریم. اینکه جوراب خاکستری را بپوشم یا مشکی، به ظاهر شاید ساده و خنده‌دار باشد، ولی باید برای انتخاب یکی از این گزینه‌ها، تصمیم بگیریم.
و راستش به نظر من:
تصمیم‌گیری، یکی از سخت‌ترین کارهای روی زمین است!
تصور کنید که جوراب خاکستری را انتخاب کرده‌اید. اگر با لباسم هماهنگ نباشد، اگر کثیف باشد، اگر پاره شود و چند اگر مسخره‌ی دیگر، می‌توانند تصمیم شما را با چالش مواجه کنند.
و سختی تصمیم‌گیری آنجاست که مسئولیت هر تصمیم، با تصمیم‌گیرنده است. یعنی خودِ خود ما!
و این مسئولیتی که ممکن است ما را در معرض قضاوت قرار دهد، همان موضوع ترسناک است.
انسان‌های بزرگ، ریسک‌پذیر بوده‌اند، تصمیمات مهم و بزرگی گرفته‌اند و مسئولیت آن را هم قبول کرده‌اند.
- اما مایی که هر روز و هر لحظه با چالش‌های مختلفی مواجه می‌شویم، باید بتوانیم خودمان را هم مدیریت کنیم. بنابراین به مهارت‌هایی مثل مدیریت استرس و مدیریت هیجان هم نیاز خواهیم داشت.
اگر کارها آنطور که قرار بوده، پیش نروند، اگر با اطرافیان‌مان به مشکلی جدی بربخوریم و هزاران اگر دیگر، در صورتی که توانایی مدیریت استرس و هیجان را نداشته باشیم، می‌توانند ما را با مشکلات بزرگتری مواجه کنند.
- یکی از وظایف اصلی و مهارتهای یک مدیر ، سازماندهی به امور است. فرقی هم نمی‌کند که یک کسب‌وکار خانگی راه انداخته باشیم یا صاحب کسب‌وکاری بزرگ باشیم؛ باید بتوانم موارد مختلف را مدیریت و سازماندهی کرده و نظم را برقرار کنم.
کدام امور؟ در نقش یک مدیر، باید زمان‌بندی خوبی از انجام کارهای مختلف داشته باشید.
باید بتوانید بخش‌ها و واحدهای مختلف را با هم هماهنگ کنید و روال مشخص و کارآمدی را برای انجام کارها طراحی کنید.
یکی از مهمترین مواردی که باید به آن توجه کنیم، بحث تعادل در کار و زندگی است. در دوره بیزینس کوچینگ مدیران ایران و همچنین پک ۱۴۰۰ ، به این موارد به صورت کامل و اجرایی پرداخته شده است.
- به زمان‌بندی اشاره کردیم. یعنی اینکه بدانم مثلاً رنگ‌کاری چوب‌ها، ۲ ساعت زمان می‌خواهد. ولی منِ مدیر باید مدیریت زمان هم بلد باشم.
بصورت خیلی خلاصه یعنی باید بتوانم کارهایم را به خوبی اولویت‌بندی کنم. باید بتوانم کارهایی که امکانش هست را به دیگران واگذار کنم و باید بتوانم کارهای خودم را در کمترین زمان ممکن و با تمرکز کافی، انجام دهم. اصول و تکنیک‌های مدیریت زمان ساده‌اند ولی تاثیر زیادی روی بهره‌وری دارند.
به نظر شما راهی وجود دارد که بتوان کارها را بهتر و سریعتر و با هزینه کمتری انجام داد؟
و یک سوال دیگر: اگر بخواهیم محصولی تولید کنیم که با محصولات دیگر، متفاوت باشد، چه باید بکنیم؟
جواب اینها از خلاقیت و روش‌های تفکر و حل مسئله می‌گذرد. همان مهارت‌هایی که هر مدیری باید خودش را به آنها مجهز کند.
بعضی آدم‌ها خیلی خلاق هستند و ممکن است پیش خود بگویید من آن‌قدری که باید، خلاق نیستم. اجازه بدهید ۲ نکته را عرض کنم:
- اول اینکه شما دقیقاً به همان اندازه که تصور می‌کنید و خودتان باور دارید، خلاق هستید. پس با باورهای تخریب‌کننده، دستی دستی خلاقیت خودتان را نابود نکنید!
- و دوم اینکه خلاقیت، یک مهارت است و مانند مهارتهای دیگر، قابل آموختن است. پس به جای نگرانی، به فکر یادگرفتن مهارتهای افزایش خلاقیت و حل مسئله باشید.
- به سازماندهی امور اشاره کردیم. ولی باید افراد و نیروها را هم در راستای اهدافمان سازماندهی کرد. به این مهارت که بتوان نیروها را همدل کرد و آنها را با عشق، به ادامه کار تشویق نمود، مهارت رهبری می‌گویند.
مهارت رهبری، بسیار مهم و بزرگ است. و خبر خوب اینکه این مهارت هم مانند سایر مهارت‌ها، آموختنی هستند. بنابراین اگر امروز رهبر خوبی برای کسب‌وکارتان نیستید، می‌توانید تصمیم بگیرید و با گذراندن دوره‌های آموزشی، این مهارت را در خودتان تقویت کنید.
مهارت رهبری از آن مباحث بسیار مهم است. اگر به فکر تقویت این مهارت در خودتان هستید، «پک ۱۴۰۰ مدیران ایران» را به شدت پیشنهاد می‌کنیم!
- اگر از مسائل درونی کسب‌وکارمان بگذریم، باید بتوانیم تولیدات و خدمات‌مان را به دیگران عرضه کنیم. در اولین قدم باید مهارتهای مذاکره و اقناع مخاطب را بیاموزیم.
هیچ مذاکره و ارتباطی، بدون تعارض نخواهد بود. پس منِ مدیر باید بتوانم مهارت حل تعارض را هم در خودم ایجاد کنم. تعارض در یک تعریف ساده یعنی ناسازگاری در اهداف، نیازها، ارزش‌ها و …
بنابراین ممکن است بین همکاران، بین ما و تأمین‌کنندگان، بین ما و مشتریان، و یا بین ما و کسب‌وکارهای دیگر، تعارض‌هایی به‌وجود بیاید.
تعارض خیلی هم بد نیست. اگر بتوانیم آن را مدیریت کنیم، می‌تواند باعث بهره‌وری بیشتر هم بشود.
مثلاً من و همسرم که با هم کار می‌کنیم، معمولاً دو نظر متفاوت داریم. اگر تعارض‌مان را به رسمیت بشناسیم و برای حل‌کردن آن اقدام کنیم، محصول یا خدمتی که ارائه می‌دهیم، کاملتر و بهتر از ایده اولیه خواهد بود. چرا که توانسته نظرات متفاوت ما را تا حد رضایت‌بخشی تأمین کند.
و در این حل تعارض، انعطاف‌پذیری، نقش مهمی می‌تواند ایفا کند.
- اما هدف نهایی یک کسب‌وکار، فروش و کسب سود است. برای فروش، من باید مهارتهای بازاریابی و فروش را در کسب‌وکارم به کار بگیرم. و این مهارت‌ها، بسیار گسترده هستند و می‌توانید مطالب خوبی را در این زمینه در سایت «مدیران ایران» ببینید.
خب؛ اجازه بدهید یک مرور سریع بر مهارتهای یک مدیر داشته باشیم:
- خودآگاهی، مدیریت استرس، مدیریت هیجان
- پایبندی به تعهدات
- تحمل ابهام و شرایط پیچیده
- مهارتهای سازماندهی و مدیریت زمان
- پذیرش ریسک و تصمیم‌گیری
- خلاقیت و حل مسئله
- شبکه‌سازی و کار تیمی
- همدلی و ارتباط موثر با دیگران
- مذاکره، نفوذ و اقناع مخاطب
- مهارتهای حل تعارض
- انعطاف‌پذیری
- مهارتهای رهبری
- مهارتهای تخصصی مرتبط با کسب‌وکار
شما چه موارد دیگری را به‌عنوان مهارتهای یک مدیر می‌شناسید؟ در بخش نظرات منتظرتان هستیم.
